Misschien ken je het wel, de poppentheaters welke enkel gebruik maken van licht- en schaduweffecten. Van oorsprong is deze kunstvorm een Indonesische traditie genaamd wayang. In het Javaans betekend deze term letterlijk “schaduw“. Vergezeld van de zogeheten gamelan muziek wordt een verhaal verteld.
Dalang
De dalang is de poppenspeler en tevens de verhalenverteller en dus de stem van de poppen. De rol van de dalang kan erg intens zijn, gezien een wayang voorstelling soms wel meerdere uren kan duren. De verhalen van de wayang voorstellingen zijn doorgaans gebaseerd op een tweetal verhalen afkomstig uit India. De Ramayana is er één van, en de Mahabarata is de naam van het andere verhaal.
De poppen
Er zijn in totaal vijf verschillende populaire soorten wayang poppen, en komen in alle soorten, maten en vormen voor. Zo zijn er houten versies, papieren versies en enorm grote versies (zelfs groter dan een gemiddeld mens). We zullen deze vijf kort voor je uitlichten.
Wayang Beber
Lange beschilderde rollen worden beber genaamd. Het is een kunstvorm uit Java welke beschouwd wordt als de voorloper van het nu zo bekende Indonesische schaduwspel.
Wayang Kulit
Dit wordt ook wel de wayan kulit purwa genoemd, en is in Indonesië de meest populaire wayang. De poppen worden doorgaans vervaardigd uit geiten- of buffelleer, zijn plat, en de benen en armen van de poppen kunnen bewegen.
Wayang Klitik
Ook deze poppen zijn plat, echter zijn ze niet gemaakt van leer maar van dunne stukjes hout. De poppen danken hun naam aan het geluid dat het hout maakt tijdens het bewegen van de benen en armen.
Wayang Golek
Deze houten poppen zijn niet plat, maar driedimensionaal. Met name in West-Java zijn ze erg populair.
Wayang Wong
De wayang wong is in feite geen pop. Het behelst namelijk een menselijke dansshow, welke gebaseerd wordt op de diverse thema’s van het typische wayang schimmenspel met poppen.